KAPADOKYANIN LEZZET BAHÇESİ; AT GİRMEZ VADİSİ

ÜRGÜP AVALI KÖYÜ AT GİRMEZ VADİSİ HARİTASI

Tarih ve Doğa İç İçe

Kapadokya bölgesi içerisinde onlarca vadi bulunmakta, vadi denilince insanların aklına iki yamacı yüksek dağlarla çevrilmiş bölgeler geliyor. Fakat kapadokya bölgesinde dağlık arazi olmamasına rağmen nasıl oluyor da onlarca trekking yapmaya uygun vadi bulunuyor?

İşin sırrı erezyon. Kapadokya bölgesi aslında bildiğimiz ege karadeniz gibi engebeli bir arazi yapısına sahip değil, Rakım değerleri belirli ortalama içerisinde seyrede 1100 ile 1300 arasında seyrede. Yükselti farkları 200 metreyi geçen yeri çok fazla yoktur. Elbette yüksek tepeleri kast etmiyorum.

Erezyon nedeniyle yumuşak tüf kayalar binlerce yıldır içlerinden akan sular nedeniyle oyulmuş ve kocaman vadiler haline gelmiştir. Dışarıdan bakıldığında orada bir vadi olabileceğini düşünemezsini aklınıza bile gelmez. Ama Google haritaları açıp kapadokya bölgesine gökyüzünden kuşbaşı baktığınızda akan suların derelerin onlarca vadiyi oluşturduğunu farkedebilirsiniz.

Kapadokya At girmez vadisi de bölgede oluşan tipik vadiler gibi dışarıdan anlaşılmayan fakat içerisine girildiğinde kapadokya bölgesinin tipik karasal ikliminden sizi uzaklaştırıp daha yumuşak bir iklime taşına içerisinde meyve bahçeleri ile bölge sakinlerine bahçe tarımı imkanı veren nadide yerlerden birisi.

Hatta öyleki harita üzerinde Vaha Fındık ismiyle Poi oluşturduğum Sekiz numaralı harita bölgesi karadeniz bölgesi iklimini yansıtıyor. İçerisine girdiğinizde ortamdaki nemi hissedebiliyorsunuz. Serin havayı hissedebiliyorsunuz. İklim şartlarının uygun olmasından dolayı iç anadolu bölgesinde rastlayamayacağınız veya çok az bölgede rastlayabileceğiniz fındık ağaçlarıyla bezenmiş cıvıl cıvıl bülbül sesleriyle bezenen harkulede bir ortam sunuyor.

Kaya Kiliseler Fotograflanmayı Bekliyor

Kapadokya bölgesi içerisinde onlarca vadi olmasından dolya, bölgeyi ziyaret eden yerli ve yabancı turistlerin hemen hemen tamamı sadece Turistik merkezlere yakın olan birkaç vadiyi gezdikten sonra kapadokya gezilerini neticelendirip evlerine dönüyorlar. Hak veriyorum çünkü burada bulundukları süre kısıtlı gelen turistler 2 veya 3 gece konaklamalı geldiklerinden dolayı bölgenin tamamını gezmeleri mümkün değil.

At girmez vadisi kapadokyanın kalbi dediğimiz Göreme beldesine nisbeden biraz uzak bir yerde bulunduğu için ziyaret edilmesi zor oluyor. Ürgüp ilçesi Mustafapaşa Kasabasını 4 kilometre geçtikten sonra Ayvalı köyü birinci köprüsü yanından girişyapılıyor. Vadiye daha girer girmez bizleri 2 adet kilise karşılıyor. İlk kilise çok büyük olmasa da ikinci kilisenin içerisinde tarihe meydan okuyan freskler halen canlılığını koruyor. Kilise içerisinde yeryer kolanlarında oluşan çökmelerden dolayı tahribata uğramış.

Tahribata uğrama konusu malesef sadece zamana yenik düşmekle olmuyor. İnsanların da zarar vermesi sonucu tarihi eser niteliğindeki boyamalar malesef yok olmaya yüztutmuşlar. (5 Numaralı Poi Kilise 2 bölgesi)

Güvenlik Endişesi Tarih Boyunca Vardı

Kilise 2 bölgesinden ayrıldıktan sonra vadi tabanına inildiğinde 8 numaralı vaha poisinin hemen yamacında bulunan Mesken veya Yeraltı şehri olarak adlandırabileceğiz bir yapı mevcut. Aslında yeraltı şehri demek istemiyorum çünkü toprak zeminden aşağı doğru kazılmamış. Yamaçtaki büyükçe bir peribacasının içleri oyularak yapılmış. Yapının giriş kısmında güvenlik kapısı halen duryor. Bazı yerleri kırılıp ufalansada zamana meydan okumuş. Üst katlarına çıkan bir tünel var. Benim cüssem çok iri olduğu için sıkışma durumundan dolayı cesaret edip üst katlara çıkamadım. Aksiyon seven kişiler üst katları görebilirler.

Meyve Bahçeleri

At girmez vadisinin belki de en önemli özelliği yöre halkının yetiştirdiği doğa organik meyve ve sebzeler. Çocukluğumdan hatırlıyorum domatesin elmanın salatalığın armutun ve diğer sebze meyvelerin koku ve tatlarını. Bu vadi işte tam da öyle meyvaların yetiştirildiği iklim ve ortama sahip. Dalından kopardığınız bir elmanın insanı eski zamanlara götürebileceğini bu vadide fark edebiliyorsunuz.

Tarihi Kilise Bölgesi

At Girmez vadisinin Son düzlüğünde oturup dinlenebilmeniz piknik yapabilmeniz için öylesine güzel bir ortam varki, vadi tabanından akan derenin oluşturduğu yeşillik zeminin tamamen çimlerle kaplanmasını sağamış. ağaçların gölgesinde oturup yorgunluğunuzu bir nebze atıp yemeğinizi yedikten sonra, Yeşil alanın hemen 50 metre üzerindeki Tarihi kiliseler bölgesini gezmeden dönmemelisiniz.

Bölge yaşam kompleksi olarak kaya oyma olarak inşa edilmiş. içerisinde kilise, güvenlik amacıyla kazılmış yeraltı şehri veya korunma alanı diyebiliriz, sarnıç, bezirhane, hayvan bakım yerleri, ve insan yaşamı için oluşturulmuş ikametlerden oluşuyor. Ortalama bin metrekarelik bir alana yayılmış olan tarihi kiliseler bölgesi aynı zamanda Kapadokya bölgesinin en fazla ziyaret edilen ve en güzel turistik vadilerinden birisi olan Gomeda vadisinin başlangıç noktasını oluşturuyor.

Kapadokya bölgesinde vadiler hiç bitmiyor. At girmez vadisinin son noktası. Bir diğer vadi olan Gomeda vadisinin başlangcı oluyor. Batı kuzey istikametinde devam ediyor.

Yürümekten son derece keyif aldığım nisbeten aksiyonlu güzel bir vadi diyebilirim. Fındık ağaçlarının üzerindeki taze fındıkların tatlarını hiçbir zaman unutmayacağım. Fırsatınız vaktiniz olursa mutlaka birgün sizlerde At girmez vadisine gidip doğal güzelliklerin içerisinde trekking doğa gezileri yapabilirsiniz.

Sevgilerimle…